Hagen, Breukinkheide en Wittebrink
Ontdek Hagen, Breukinkheide en Wittebrink
In dit gebied is het fantastisch wandelen. Het heuvelachtige landschap ligt vlakbij Doetinchem. Bossen, lanen, akkers, weilanden, boerderijen, vennen en poelen wisselen elkaar af.
Waarom is dit natuurgebied belangrijk?
Wittebrink ligt op een van de laagste plekken in het landschap rond de Kruisberg. Er heeft zich daar veen gevormd en deze vochtige ondergrond biedt groeimogelijkheden voor zeven soorten orchideeën. Vlakbij de orchideeënweiden ligt een nat elzenbroekbos, waar ree en haas een schuilplaats vinden en de wielewaal broedt.
Natuur
Door het afwisselende landschap en de vennetjes en beken vinden veel verschillende planten- en diersoorten hier een leefgebied. Daar zijn zeldzame en bijzondere soorten bij.
Het Grote Ven
Niet ver van Langerak (Doetinchem) ligt het Grote Ven. De begroeiing is er zeer gevarieerd. Het gewone blaasjeskruid en de kleine zonnedauw komen hier voor. Dat zijn vleesetende plantjes. Ook bijzonderheden als drijvende waterweegbree en pilvaren komen hier voor. De natte rivierduinvallei wordt om de paar jaar uitgebaggerd. Hier vormt zich laagveen. ‘s Zomers is de vallei plaatselijk rood van de kleine zonnedauw. In een van de vennetjes heeft zich zelfs drijvende egelskop gevestigd. Door gefaseerd te maaien blijft er ruimte voor moeraswolfsklauw, wateraardbei en de zeldzame draadzegge.
Dieren
Rond de vennetjes van de rivierduinvallei broedt de dodaars. Het Grote Ven is een paradijs voor amfibieën. Op warme lenteavonden zitten er honderden groene kikkers. Ook minder algemene soorten komen er voor, zoals de heikikker en kamsalamander. Een bijzondere soort is de knoflookpad. Die heeft oevers met weinig begroeiing nodig om zich overdag in te graven. Rond de vennen en poelen komen veel libellen voor. Er zijn ruim dertig soorten geteld.
Elzenbroekbos in Wittebrink
In het gebied
Beukenbos
Het naastgelegen Breukinkheide is een rijk gevarieerd bos met machtige beuken. Wittebrink ligt een stukje verderop, aan de andere kant van de beek. In dit natuurontwikkelingsgebied liggen natte graslanden en een mooi en waardevol elzenbroekbos. Door dit terreintje lopen geen wandelpaden.
Oude bomen
Breukinkheide hoorde tot voor kort bij het particuliere landgoed Runsvoort. In 2009 is een deel van Breukinkheide aangekocht door Geldersch Landschap & Kasteelen. Het bos heeft veel verschillende boomsoorten en een rijke ondergroei. De oudste bomen werden al in 1920 gepland.
Nat gebied
Wittebrink heeft een heel ander karakter dan Hagen. Het ligt op een van de laagste plekken in het landschap rond de Kruisberg. Hier vormde zich veen. Langs de beek liggen lage, natte graslanden en bosjes. Gezien vanaf Wittebrink rijzen de bossen op de Kruisberg op uit het vlakke land langs de beek.
Rivierduinen in Hagen
Op Hagen ligt, deels op rivierduinen van de Oude IJssel, gevarieerd bos met lanen, afgewisseld met vennen, heischrale graslandjes, weilandjes en akkers. Natuurontwikkelingsgebied Wittebrink bestaat uit natte graslanden met poelen en fraai elzenbroekbos.
Dit is de oostelijke oever van de Oude IJssel. Het gebied bestaat uit een stelsel van lage en hoge rivierduinen die pakweg 10.000 jaar geleden zijn ontstaan. Hagen ligt op een van de hoogste stuifduinen, de Kruisberg. Een stelsel van rivierduinen als dit is zeldzaam in Nederland.
Havezate
Hagen behoorde ooit tot het ‘adelycke huys ende havesaete Haegen’. In de 19e eeuw werd het onderdeel van het grondbezit van kasteel Keppel. In het begin van de 20e eeuw werd de familie Beelaerts van Blokland eigenaar. In 1973 werd het landgoed van hen verworven, met uitzondering van het huis (havezate) en directe omgeving. De mogelijk 15e-eeuwse havezate is na een brand in 1934 gerestaureerd.
Locatie & voorzieningen
Locatie
2e Loolaan
7009 AT Doetinchem
Regio Achterhoek – Gemeente Doetinchem
Verworven 1973 – Oppervlakte 244 ha
Voorzieningen
-
Wandelen
-
Wandelroute
-
Hondenlosloopgebied
-
Ruiterroute
-
Wild kijken
-
Horeca
Geschiedenis
Heide
Op een kaart uit 1783 is de top van de Kruisberg begroeid met heide en een enkel bosje. Langs de flanken lagen akkers en in het dal graslanden. Het gebied is lang agrarisch gebruikt.
De heide was van belang voor het oude potstalsysteem. Heideplaggen in de stal vingen ‘s nachts de mest op van het vee dat overdag in de lage graslanden graasde. Het mengsel van plaggen en mest werd gebruikt voor de bemesting van de akkers. Toen de bevolking toenam, werd er te veel geplagd op de heide. Hierdoor ontstond stuifzand op de toppen van de Kruisberg.
Bosaanleg
Door de uitvinding van kunstmest was aan heide geen behoefte meer. In de loop van de 19e eeuw werden het stuifzand en de heide bebost. Het voormalige stuifzand is nog goed te herkennen aan het onregelmatige reliëf van de stuifkopjes. Ook de grillige wortelstelsels van oude grove dennen wijzen op stuifzand.
