Landgoed Waardenburg en Neerijnen
Ontdek landgoed Waardenburg en Neerijnen
Waardenburg en Neerijnen liggen in de mooie uiterwaard ‘De Rijswaard’ langs de Waal. Er liggen twee huizen, een parkbos, boomgaarden en weilanden. Die zijn deels omgeven door houtwallen en loofbos.
Waarom is dit natuurgebied bijzonder?
‘De Rijswaard’ is een van de meest waardevolle uiterwaarden in Nederland. Er komen meer dan 300 wilde plantensoorten voor, waaronder typische soorten voor het stroomdal zoals echte karwij, kattendoorn en veldsalie. In de hooggelegen hooilanden bloeien in de lente en zomer de wilde kruiden uitbundig.
Natuur
Flora in het parkbos
Het parkbos tussen de twee huizen is een oud bos met een rijke vegetatie. Er staan struiken als meidoorn, liguster en inlandse vogelkers. Ook lelietje-der-dalen, maagdenpalm en diverse orchideeënsoorten groeien er. Het gebied is nog steeds rijk aan paddenstoelen. Er zijn ooit zo’n 285 soorten gevonden. Rond huis Neerijnen vindt u flora als knikkende vogelmelk, gewone vogelmelk, voorjaarshelmbloem, bostulp en de blauwe anemoon.
Dieren
De uiterwaarden, de graslanden en de bossen rondom landgoed Waardenburg en Neerijnen herbergen veel diersoorten. Met een beetje geduld zijn er veel te ontdekken.
Reeën komen in de schemering in de weilanden grazen en zoeken overdag beschutting in het bos. Daar leven ook groene spechten en vleermuizen. In de zomer concentreren de vleermuizen zich overdag in enkele ‘vleermuisbomen’. Tijdens de schemering vliegen ze massaal uit.
In de uiterwaarden komen veel watervogels voor, zoals de krakeend, de kuifeend, buizerd en grauwe gans. Op de ruige graslanden broedt de zeldzame kwartelkoning. In de winter zijn er in het gebied veel ganzen. Ook de grote zilverreiger en soms de ibis bezoeken het gebied. In De Kil, het water aan de voet van de Waalbandijk, jagen ijsvogels op visjes.
Heel bijzonder is dat kasteel Waardenburg een grote broedkolonie gierzwaluwen herbergt. Althans in de zomer. Eind april komen ze weer aan uit Centraal-Afrika om hier te broeden. Je kan ze dan in grote getalen om het kasteel horen en zien vliegen. Een prachtig gezicht!
Locatie & voorzieningen
Locatie
Van Pallandtweg 1
4182 CA Neerijnen
Regio Rivierengebied – Gemeente Waardenburg
Verworven 1974 – Oppervlakte 296 ha
Hondenlosloopgebied landgoed Waardenburg en Neerijnen
Brasserie het Stroomhuis
Van Pallandtweg 1
4182 CA Neerijnen
Geopend op zaterdag en zondag vanaf 11.00 uur
Voorzieningen
-
Wandelen
-
Honden losloopplaats
-
Fietsen
-
Wild kijken
-
Horeca
-
Monumentaal gebouw
Geschiedenis
Vroege bewoning
Het gebied langs de rivieren is vanaf de steentijd bewoond geweest. De hand van de mens is in de loop van de eeuwen steeds duidelijker in het terrein te zien. Dankzij overstromingen was de grond vruchtbaar. De rivier was een goede handelsroute. Vooral in de Romeinse tijd was de streek relatief dichtbevolkt. In de 3e eeuw trad er een klimaatverslechtering op. Het rivierengebied werd toen grotendeels verlaten.
Pas rond het jaar 1000 kwam er weer bewoning in het gebied. De dorpen Waardenburg en Neerijnen worden in die tijd al genoemd. Toen begon ook het bedijken van het gebied. Tegen het eind van de middeleeuwen waren de bedijkingen voltooid. Sindsdien verschenen langs de rivieren ook versterkte boerderijen en kastelen.
Aanleg park
Het oorspronkelijke park rond huis Neerijnen was in formele stijl aangelegd, gekenmerkt door rechte lijnen. Daarna volgden er enkele aanpassingen in de landschapsstijl. Zo kwam er een gebogen laan die doorliep tot aan kasteel Waardenburg. Ook werden enkele bossen aangelegd. In 1922 ontwierp de landschapsarchitect Leonard Springer een plan in landschapsstijl voor het parkgebied tussen beide kastelen. Dit plan werd destijds gedeeltelijk uitgevoerd en is in de jaren tachtig alsnog voltooid.
Legende Dokter Faust
De originele sage van rond 1540 is gebaseerd op het leven van de Duitse geleerde Johann Faust. Na zijn dood ging het gerucht dat hij een verbond met de duivel had gesloten. Faust was op zoek naar ‘ware kennis’. De duivel beloofde hem zeven jaar lang alle kennis en rijkdom van het leven. Maar daarna moest hij zijn ziel afstaan. In de loop der eeuwen zijn veel variaties op het verhaal ontstaan.
In de Nederlandse variant gaat dokter Faust wonen op kasteel Waardenburg. Hij onderzoekt er hoe hij de steen der wijzen kan maken. Als dat niet lukt, roept hij de hulp van de duivel in. Die komt in de gedaante van een deftige heer en doet hem een voorstel. Zeven jaar lang mag Faust wensen wat hij wil, daarna zal zijn ziel voor de duivel zijn. Faust gaat akkoord. Na zeven jaar komt de duivel hem halen. Hij sleept Faust aan zijn haren naar buiten. Op de plaats waar dit zou zijn gebeurd, zijn nog steeds de onuitwisbare bloedsporen te zien…
Kasteel Waardenburg
Van kasteel Waardenburg is de stichtingsdatum exact bekend. Op 2 augustus 1265 kwam er toestemming om een toren te bouwen. Daarna werd het kasteel geleidelijk uitgebreid. Het huidige kasteel is uit de 17e eeuw. In het kasteel zijn nog veel authentieke elementen te vinden.
In de Tachtigjarige Oorlog werd het kasteel door de troepen van Willem van Oranje bezet en grotendeels verwoest. Vanaf 1627 is het noordelijke deel van het kasteel hersteld. Het beschadigde zuidelijke deel werd afgebroken. Het kasteel heeft hierdoor nog steeds een hoefijzervorm.
In de periode 2007 – 2009 heeft het kasteel een grote restauratie ondergaan. Met behoud van historische details is het weer functioneel voor de toekomst. Tegenwoordig wordt het zakelijk gebruikt.
Podcasts & video’s
Een bos vol verhalen
Boswachter Sabine Wolters neemt ons mee naar de prachtige natuur van het Landgoed Waardenburg en Neerijnen om watervogels, reeën, vossen te spotten in de uiterwaard. In het parkbos tussen kasteel Waardenburg en huis Neerijnen vindt ze voorjaarsbloemen die typisch zijn voor buitenplaatsen.
