Wilde Kamp en Bergsham

Natuur In het gebied Excursies Locatie & voorzieningen

Waarom is dit natuurgebied belangrijk?

Dit gebied met bos en hei wordt al heel lang door de mens gebruikt. De sporen ervan zijn goed zichtbaar, zoals oude grafheuvels en oude omwalde percelen. Bijzonder zijn de clusters van eikenbomen, die allemaal uit één eikel zijn gegroeid. De monumentale eikenclusters worden zo beheerd dat ze heel oud kunnen worden.

Help ons dit natuurgebied te beheren.

Planten en dieren

In de vrije wildbaan heb je altijd de kans op een spannende ontmoeting met een dier. Edelherten en wilde zwijnen komen in het gebied voor. Ook andere bosdieren vinden hier een leefomgeving.

Dassen, reeën, vossen en boommarters zijn vaste bewoners van de Wilde Kamp en Bergsham. Wandelend door het bos of over de heide kun je het harde geklop van de groene specht horen en het gezang van de geelgors en de boompieper.

Mieren en reptielen

In beide gebieden komt de levendbarende hagedis voor. In plaats van het leggen van eieren baart zij haar jongen levend. Op Wilde Kamp wordt de levendbarende hagedis vergezeld door de zandhagedis en de hazelworm. De hazelworm is een hagedis zonder poten.

Wilde Kamp en Bergsham sombere honingzwam

Planten

Op de hei van Bergsham en Wilde Kamp staan vliegdennen en enkele jeneverbessen. Ook vind je tussen de heidestruikjes tormentil, tandjesgras, stekelberm en kruipberm, die aangeven dat de bodem iets rijker is dan op veel andere Veluwse heideterreinen. In de bossen van Bergsham groeien dalkruid en gewone salmonszegel.

Ontdek het verleden
‘Wilde’ Kamp is nooit echt ‘wild’ geweest. Het gebied wordt al heel lang door de mens gebruikt. Het landschap is te zien als een levend museum. Sporen van het verleden zijn overal in het gebied te vinden. Zo liggen er oude grafheuvels, er staan eikenclusters en er zijn oude omwalde percelen. Op de hei staan waarschijnlijk de oudste bomen van de Veluwe.
Grafheuvels
De eerste sporen van permanente bewoning zijn zo’n vijfduizend jaar oud. Deze oudste resten zijn grafheuvels. Ze zijn nooit goed onderzocht. Van de nederzettingen die in de buurt van de grafheuvels hebben gelegen is niets teruggevonden. Ook in de ijzertijd was het gebied bewoond. In het oostelijke deel van de Wilde Kamp is een urnenveld uit die periode gevonden en aan de Hooge Steef een deel van een armband. Vanaf die tijd zijn uit alle perioden wel resten van bewoners gevonden.
Beluister de spannende geschiedenis van de grafheuvels
Beluister de spannende geschiedenis van de grafheuvels
Eikenclusters
Een bezienswaardigheid zijn de cirkelvormige clusters eikenbomen. De bomen in een cluster hebben allemaal hetzelfde DNA. Dat betekent dat ze uit één eikel zijn gegroeid. De grootste heeft een omvang van dertig meter. Clusters zijn waarschijnlijk ontstaan door het voortdurend afgrazen van de boomtoppen. De boom groeide daardoor alleen met horizontale takken in de breedte, in de beschutting van heideplanten. Die takken schoten zelf ook weer wortel en groeiden door als zelfstandige struiken. Toen de begrazing ophield, groeiden ze door als boom.
Bergsham
Bergsham is genoemd naar de 54 meter hoge Hamberg of Bergsham langs de noordgrens van het gebied. Voordat het gebied bebost werd, was dit een van de mooiste uitkijkpunten van de noordelijke Veluwe en kon je bij helder weer zelfs de Zuiderzee zien liggen.

Eropuit

Dit gebied is een geliefde vakantiebestemming. Er liggen campings, hotels en bungalowparken in de buurt. Er zijn veel recreatieve voorzieningen. In de prachtig groene omgeving kan worden gewandeld en gefietst. Er is veel te ontdekken!

Locatie

Hooiweg
3886 PN Garderen

Regio Veluwe – Gemeente Barneveld
Verworven 1938 – Oppervlakte 68 ha

Parkeren: parkeerplaats Staatsbosbeheer, Hogesteeg, 3886 PV Garderen.

Voorzieningen

Wandelen

Oude namen

De Wilde Kamp werd vanaf de vroege middeleeuwen omringd door nederzettingen als Ouwendorp en Garderen. Veel van de plaatsnamen die je in het gebied tegenkomt hebben iets met het bos te maken.

De uitgang ‘lo’ van ‘Ermelo’ verwijst naar ‘bos’. ‘Speuld’ verwijst naar een plek waar hout werd gekloofd. ‘Houtdorp’ was een nederzetting in een houtleverend dorp. ‘Garderen’ kan worden afgeleid van het Middelnederlandse woord gaerde of gheerde, dat tak, twijg of roede betekent. Wilde Kamp dankt haar naam aan de omwalde kampontginning die ‘wild’ in de heide lag, dat wil zeggen dat de ontginning niet bij de akkers op de enk hoorde, maar los in de heide.