Landgoed Schaffelaar
Ontdek Landgoed Schaffelaar
Landgoed Schaffelaar bestaat onder meer uit een kasteelachtig huis in neogotische stijl, een parkbos, lanenster en een grote weide met een gracht eromheen. Het landgoed, de oranjerie en tuin, de slingervijver en de lanenster met het ‘grand canal’ zijn weer in oude glorie hersteld.
Oude glorie herleeft
Gerestaureerd
Het landgoed is een aantal jaren geleden zorgvuldig gerestaureerd. Ook de 19e-eeuwse oranjerie en de oranjerietuin, de slingervijver en de lanenster met het ‘grand canal’ zijn weer in oude glorie hersteld.
Oranjerie
De oorspronkelijke oranjerie was van ongeveer 1900. Het markante bouwwerk in Victoriaanse stijl was geheel uit gietijzer en glas opgebouwd. Alleen de fundamenten zijn ervan bewaard gebleven. In 2005 is op deze fundamenten de oranjerie in authentieke stijl herbouwd.
Bijgebouwen
Op het landgoed staan bijgebouwen zoals een tuinmanswoning met schuur, een dienstwoning, een koetshuis en een boerderij. Het koetshuis is in neoclassicistische stijl gebouwd. Het interieur heeft nog de oorspronkelijke bestrating en de paardenstal is voorzien van de originele schotten. De traditionele boerderij is in 1869 gebouwd. Dat blijkt uit een gedenksteen in de gevel.
Park
In de parkaanleg van het landgoed zijn duidelijk drie periodes herkenbaar. De eerste aanleg was geometrisch van opzet en vormt nog steeds de hoofdstructuur van het park. Daarna volgde een aanleg in de vroege landschapsstijl. Er kwam een stelsel van slingerende vijvers, met slingerende paden eromheen. Rondom het nieuwe huis werd ten slotte een park in late landschapsstijl aangelegd, met gebogen bosranden en gebogen paden en een vijver met een grafeiland.
Landhuis
Het huidige, kasteelachtige landhuis is tot in de kleinste details geïnspireerd op de Engelse neogotiek. Kenmerkend is de afgeplatte spitsboog (tudorboog) boven de ingang. De gevels zijn gedecoreerd met kantelen, torentjes, balustraden en vensteromlijstingen. Ook binnen is de stijl doorgetrokken in betimmeringen, deuren, trappen, schoorsteenmantels en stucwerkplafonds. De interieurdecoratie is voor een groot deel intact gebleven, hoewel kleurige wandafwerkingen en de glas-in-loodramen ontbreken. Het plafond in de vestibule is rijk versierd. Met zijn gestucte hanggewelfjes wordt het ook wel een druipsteenplafond genoemd.
Het huis staat op de lijst van de 100 belangrijkste monumenten van ons land. Een buitenhuis in neotudorstijl met een interieur in dezelfde stijl is namelijk zeldzaam.
Natuur
Parkbos
Rond het landhuis ligt een prachtig parkbos. Ook een vochtig heideveld dat overgaat in elzenbroekbos hoort bij het landgoed. Hier komen zeldzame soorten voor en dit gedeelte is dan ook niet openbaar toegankelijk.
Planten
Op het vochtige heideveld groeien soorten als kleine zonnedauw en veenpluis. Tussen de dopheide groeit de klokjesgentiaan met zijn mooie hemelsblauwe bloemen. Er staan ook gagelstruiken, een houtige struik waarvan de olie uit de harsklieren heel aromatisch is. Vroeger werd het als geneesmiddel gebruikt en als vervanger van hop om bier mee te kruiden.
Elzenbroekbos
De vochtige omstandigheden in het elzenbroekbos zorgen voor een rijke ondergroei, met gele lis en moerasandoorn. In de oudere drogere bossen groeien dalkruid, dubbelloof en koningsvaren. Op het hele terrein komen veel paddenstoelen voor, waaronder enkele zeldzame soorten.
Dieren
Het bos is betrekkelijk oud en heeft naast bomen en struiken ook open gedeeltes. Dat zijn ideale omstandigheden voor veel dieren.
Er komen dan ook wel 50 soorten broedvogels voor. Spechten, zoals de groene specht, komen hier graag. In de holtes van de bomen huizen diverse soorten vleermuizen. In de schemering van de ochtend of avond kunt u de reeën zien die in dit gebied leven. Ook de zeldzame ringslang en de levendbarende hagedis komen op de heide voor.
Locatie & voorzieningen
Locatie
Stationsweg 6
3771 VH Barneveld
Regio Veluwe – Gemeente Barneveld
Verworven 1968 – Oppervlakte 94 ha
Voorzieningen
-
Wandelen
-
Honden losloopplaats
-
Fietsen
-
Horeca
-
Monumentaal gebouw
-
Trouw/feestlocatie
-
Vergaderlocatie
Geschiedenis
Ontstaan
Op een kaart uit 1568 wordt voor het eerst een ‘kasteel’ op deze plek vermeld. Het huidige huis Schaffelaar dateert uit 1852.
Eind 17e eeuw werd vanaf de Esvelderbeek een nieuwe beek gegraven, die over het terrein stroomt.
Zo kon het water van de grachten om het kasteel ververst worden. Ooit liep er een pad van het dorp rechtstreeks naar het kasteel. Vlak voor het kasteel splitste het pad zich op naar het noorden (Voorthuizen) en naar het oosten (Kootwijk). De karakteristieke ‘punt’ aan het terrein is hierdoor ontstaan.
Podcasts en video’s
