Dieren met een straalaandrijving
Het is alweer ruimschoots zomer en de temperaturen lopen regelmatig hoog op. Zeker op zonnige dagen is het water in trek. En niet alleen bij mensen. Ook voor dieren en planten is water onmisbaar. Als je een tijdje langs de waterkant zit, zal er ongetwijfeld iets leuks voorbijkomen. Grote kans bijvoorbeeld dat langs de oever of boven het water een fraaie libel vliegt!
Van eitje tot libel
Voor libellen is water van levensbelang. In het water, de waterbodem, op water- of oeverplanten of op modder op de oever zetten ze in het voorjaar en zomer hun eitjes af. Nadat deze uitkomen ontwikkelen de larven zich onder water. Dit kan enkele maanden tot vijf jaar duren. Onder water jagen de larven op kleine waterdiertjes. Hiervoor is schoon, helder water belangrijk. Als de larven volgroeid zijn kruipen ze uit het water. Vervolgens sluipen ze uit hun huidje en ontwikkelen ze zich in enkele uren tot een vliegensvlugge libel! De volwassen libellen leven op hun beurt ongeveer zes tot acht weken.
Verschillende soorten
In Nederland komen circa 65 verschillende soorten libellen voor. Ze variëren in grootte, kleuren, gedrag en leefomgeving. Bovendien zijn niet alle soorten in dezelfde tijd van het jaar actief. Binnen de libellen zijn twee hoofdgroepen te onderscheiden: de ‘echte’ libellen en de juffers. Echte libellen lijken direct fors door een dik achterlijf en relatief brede vleugels. Ook hebben ze grote ogen en zitten ze met hun vier vleugels gespreid. Juffers hebben juist een dun en lang achterlijf, waardoor ze veel kleiner lijken. Ook hun ogen zijn kleiner. De meeste juffers houden hun vleugels dichtgeklapt boven hun achterlijf.
Zelf op zoek
Libellen kun je bij vrijwel iedere schone waterpartij vinden. Zowel kleine tuinvijvers als grote plassen en zelfs rivieren zijn geschikt. Op zonnige dagen vliegen de meeste libellen rond. Opvallende soorten die de komende tijd actief zijn, zijn onder andere de vuurlibel, grote keizerlibel, gewone oeverlibel, bloedrode heidelibel, paardenbijter, azuurwaterjuffer, lantaarntje en de grote roodoogjuffer. Om een libel op naam te brengen, kan het handig zijn om een foto te maken en die te vergelijken met een libellenboek of foto’s op internet. Maar pas op: als een libel is opgewarmd in de zon is hij razendsnel!
Jeroen van Wijk is een jonge natuurfotograaf en ecoloog met een masteropleiding in bos- en natuurbeheer. Zes keer per jaar gaat hij voor Geldersch Landschap & Kasteelen op pad en doet hij door middel van tekst en beeld actueel verslag van het moois dat de natuur in Gelderland te bieden heeft.
