Goilberdingerwaarden op werelderfgoedlijst
Omdat sinds gisteren de Nieuwe Hollandse waterlinie op de Unesco Werelderfgoedlijst staat, heeft GLK nu een stukje werelderfgoed in beheer. Ons terrein Goilberdingerwaarden ligt namelijk binnen de begrenzing van deze verdedigingslinie. Regiomanager Gerard Jonkers: “Dat is harstikke leuk. We zijn trots op al onze bijzondere gebieden, maar zo’n Unesco-status maakt het wel extra bijzonder.”
Militair verdedigingswerk
De Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam vormen tezamen een militair verdedigingswerk van meer dan tweehonderd kilometer lengte, gebaseerd op het principe van tijdelijke onder water zetten van het land. De linies hebben drie hoofdkenmerken: het strategische landschap, het watermanagementsysteem en de militaire werken.
Goilberdingerwaarden
Ons terrein Goilberdingerwaarden bij Culemborg ligt midden in dit strategische verdedigingswerk uit 1815 tussen de Biesbosch en Amsterdam. Belangrijke onderdelen zijn nog altijd aanwezig, waaronder de gracht en omleidingsweg rond het Werk aan het Spoel. Meest zichtbaar is een aantal betonnen groepsschuilplaatsen uit 1918 en 1939/1940. Het zijn de laatste toevoegingen aan de linie, voordat deze na de Tweede Wereldoorlog buiten bedrijf werd gesteld.
De Goilberdingerwaarden bestaat verder voor een groot deel uit bloemrijk grasland en rietland. Hier en daar staan bosjes, knotwilgen en struikgewas met onder meer meidoorn. Op diverse plaatsen in het gebied komen bijzondere plantensoorten voor, zoals wilde marjolein, rode-ogentroost en kruisbladwalstro. Je vindt er ook een ‘Armenboomgaard’. Deze ‘Armenboomgaard’ was ooit eigendom van de Katholieke Kerk. De opbrengst was bestemd voor de armen uit de Betuwe. Er staan oude hoogstamfruitbomen met verschillende soorten appels en peren. De boomgaard is door dijkverleggingen inmiddels buitendijks komen te liggen.
