Faunabeheer

Dieren vormen een onmisbare schakel in onze natuurlijke omgeving. De aan- of afwezigheid van bepaalde fauna wordt vaak gebruikt als graadmeter voor de kwaliteit van een ecosysteem. Soms zijn diersoorten zelfs uitgegroeid tot de iconen van een gebied.

Welke diersoorten er in een gebied voorkomen, hangt af van factoren als klimaat, bodem en water, maar ook van het type natuurgebied (rivier, bos, veen, etc.) en van de andere planten- en diersoorten die er leven. Elk gebied kent zijn eigen samenstelling en wisselwerking tussen soorten en vormt daarmee samen een ecosysteem.

Daarnaast speelt ook de mens een rol. Over welke rol de mens speelt of moet spelen in het faunabeheer en hoe die moet worden uitgevoerd zijn er verschillende, soms zeer uiteenlopende opvattingen.

Wat vindt GLK?

De algemene doelstellingen van GLK op het gebied van fauna zijn:

• behouden van (populaties van) soorten die GLK tot haar kerncollectie rekent en waarvoor zij een specifieke verantwoordelijkheid heeft. Voorbeelden hiervan zijn: boommarter, lepelaar, wespendief, grote gele kwikstaart, kamsalamander, heikikker, ringslang, beekprik, gentiaanblauwtje, zilveren maan, zadelsprinkhaan, gevlekte witsnuitlibel, vliegend hert, Europese rivierkreeft, lentevuurspin;
• streven naar levensvatbare populaties van deze soorten;
• creëren van verbindingen met andere leefgebieden waar mogelijk en noodzakelijk;
• tegengaan van verdringing van inheemse soorten door invasieve exoten (= uitheemse soorten);
• behouden van bijzondere rassen zoals heidekoeien en Veluwse heideschapen, die bijdragen aan de instandhouding van natuur en erfgoed in Gelderland;
• rekening houden met (lokaal) relevante juridische, maatschappelijke en economische factoren om schade zoveel mogelijk te voorkomen en veiligheid van mens en dier zo goed mogelijk te waarborgen.

Regelmatige herijking

De relatie tussen mens en dier is aan verandering onderhevig. Waar dieren aan de ene kant als nuttig worden gezien (vanwege voedsel, biologische bestrijding, biodiversiteit) is er aan de andere kant ook vaak sprake van een emotionele binding. De emotie kan zich uiten in de vorm van affectie maar ook weerstand – denk hierbij onder andere aan muggen of eikenprocessierupsen. Maatschappelijke opvattingen daarover en ethische argumenten veranderen regelmatig. GLK zal haar beleid daarom doorlopend blijven toetsen.

Grote hoefdieren

Naast zeldzame soorten zijn er de meer algemene soorten waarvoor GLK samen met overheden en andere terreineigenaren ook een verantwoordelijkheid heeft. Meest in het oog springend zijn de grote hoefdieren ree, edelhert, damhert en wild zwijn. Deze leven samen op de Veluwe, een gebied met een groot aantal eigenaren en een breed scala aan belangen: natuur, recreatie, verkeersveiligheid, bosbouw, landbouw, klimaat, etcetera. Dit maakt faunabeheer en regulering van aantallen tot een grote opgave. GLK geeft samen met andere terreineigenaren invulling aan de doelstelling van provincie en andere overheden om gezonde hoefdierpopulaties in stand te houden.

De Faunabeheer Eenheid Gelderland (FBE) coördineert de uitvoering van alle vormen van het faunabeheer in de provincie Gelderland. Ze regelt het evenwicht tussen de belangen van dieren, bewoners, recreanten en ondernemers door te werken aan schadebestrijding en beheer van dierenpopulaties. Soms gaat het belang van het dier voor, soms leidt de overlast bij boeren of verkeer tot ingrijpen. Agrariërs, particuliere grondbezitters, jagers, natuurorganisaties en overheden werken hiervoor samen in de FBE.

De Wet natuurbescherming (Wetnb) zorgt voor de bescherming en het behoud van in het wild levende dier- en plantensoorten. ‘Zomaar’ jagen op dieren is op grond van deze wet ook niet mogelijk. Als diersoorten overlast of schade veroorzaken, is het toch nodig de hoeveelheid wilde dieren te reguleren. De FBE doet dat op basis van deze wet.

GLK verleent op haar terreinen medewerking aan de uitvoering van het door de provincie bepaalde faunabeheer, vastgelegd in het Provinciale Faunabeheerplan. Hierin is bepaald hoe groot de wildpopulaties mogen zijn in een regio. Naleving en uitvoering van het beleid wordt gerealiseerd door de FBE met de lokale faunabeheereenheden (fbe’s). GLK is één van de organisaties voor de fbe’s die hieraan uitvoering geeft, net zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, particulieren en andere partijen.